Bugüne dek dünya çapında 2 bin 500 bina Amerikan LEED sertifikasını almış, 20 bin proje de sertifika almak üzere başvuru yapmış durumda. Her iş günü ortalama 464 milyon dolar değerinde bina LEED sertifikası için başvuruyor. Avrupa’da etkin olan İngiliz BREEAM belgesine ilgi de her geçen gün artıyor. 2008 yılında söz konusu belgeye yüzde 100 talep artışı olmuş. 680 bina bu belgeyi almış, 5 bin bina da almak üzere kayıt yaptırmış. Uzmanlar, ABD’deki yıllık yeşil bina endüstrisi hacminin 2010′da 30-40 milyar dolara ulaşmasını bekliyor.
DOĞAYA UYUM ŞART
Aslına bakılırsa yeşil tasarım, gelişmiş dünya için de oldukça yeni bir kavram. Türkiye bu alandaki gelişmeleri biraz geriden takip ediyor olsa da özellikle büyük firmalar bu tarz yatırımlara yeşil ışık yakıyor. Şu sıralar “yeşil tasarım”la, güneşe göre yönlenme, doğal aydınlatma, soğuktan kaçınma gibi atalarımızın benimsediği doğal yapım mantığını yeniden keşfediyoruz. Doğayla çatışmayan bu tür tasarımlar, bakım maliyetlerini de azaltıyor. Ayşe Hasol Erktin, tam da bu nedenle gelişmiş teknolojinin, doğaya uyumlu tasarım düşüncesiyle uyum yakaladığı çalışmaların gelecekte öne çıkacağını düşünüyor. “Gelecekte, yeşil tasarım bu konuyla ilgili her profesyonelin içselleştirdiği bir kavram olacak” diyen Erktin, kısa bir süre içinde de çevre dostu binaların mesleğin standart uygulaması haline geleceğinin altım çiziyor.
Erktin bu noktada, Aralık 2009′dan itibaren yeni projeler için dikkate alınacak enerji performansı yönetmeliğinin Türkiye açısından önemine işaret ediyor. Bu yönetmeliğe göre, binaların inşaat ruhsatı alabilmesi için belli tasarım koşulları, enerjiyle ilgili hesaplar ve fizibilite çalışmaları zorunlu hale geliyor. Mimari projenin doğal ısıtma, havalandırma ve aydınlatmadan yararlanacak şekilde düzenlenmesi ve enerji kayıplarının önlenmesi isteniyor. Erktin’e göre, daha önce yürürlüğe giren ısı yalıtım yönetmeliğiyle birlikte, bu koşullar hiç değilse yeni binalarda enerji verimliliğinin dikkate alınmasını sağlayacak.
ÇALIŞAN VERİMLİLİĞİ ARTİYOR
Uzun vadede sağladığı tasarrufun yanı sıra araştırmalar, yeşil ofislerin çalışanların hem fiziksel hem ruhsal sağlığına ve verimliliğine yaptığı olumlu katkıyı gözler önüne seriyor. Her şeyden önce yeşil ofislerde çalışanların soluduğu hava denetleniyor. Temiz hava değişimi artırılıyor. Oda sıcaklığında zehirli gaz salan malzemeler önleniyor. Soğutma sistemine gereksinim azaltılıyor. Böylece, yeşil ofislerde çalışanlar daha sağlıklı nefes alabiliyor.
Türkiye’de yatırımcıların ilk sorusu, yeşil tasarımın maliyeti oluyor. Ekolojik malzeme ve sistemler henüz üretim ekonomisini yakalayabilmiş değil. Bu nedenle yeşil yatırımlar fazladan maliyet getiriyor. Ancak bu maliyet, işletme maliyetinden kazandırdığı tasarrufla ortalama 3.5 yıl içinde ilk yatırımı karşılıyor. Yeşil ofislerde işletme maliyeti de ortalama yüzde 8 düşüyor.
Yeşil ofislerin çalışanlar için avantajları
Bina içerisinde kuaför, banka, kafeterya, çocuk bakım salonu gibi çeşitli hizmetlerin sağlanmasıyla çalışanların ulaşım ihtiyaç ve tüketimlerinin azaltılması hedefleniyor.
Ofis içlerine verilen temiz hava miktarının standartların üzerinde tutulmasıyla iç hava kalitesinin artması sağlanıyor.
Uluslararası termal konfor standartlarına uyularak ısıtma ve soğutma tasarımı yapılıyor.
Bina içine giren gün ışığı miktarı sensörler vasıtasıyla ölçülüp aydınlatma sistemlerinin buna bağlı olarak kısılmasıyla aydınlatma otomasyonu sağlanıyor.
Ofisler her çalışanın dış mekan ve ortamları görebileceği şekilde tasarlanıyor.
İnşaatta kullanılan boya gibi malzemelerin insan sağlığına zararlı maddeler içermemesine dikkat ediliyor…
Bu ofislerin tasarımında önemli bir etken de günışığı. Özellikle iç mekanlara olabildiğince günışığı alınıyor. Araştırmalar, uzun süre güneş görmeyenlerin depresyon tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Ayrıca, yeşil belge almış ofislerde çalışanların yüzde 2 ila 16 oranında daha verimli çalıştıkları da kanıtlanmış durumda.
